Ngày 30 tháng 10 năm 2022, Chính phủ ban hành Nghị định 91/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020 (“Nghị định 126”) của chính phủ quy định chi tiết một số điều của luật quản lý thuế (“Nghị định 91”). Nghị định này đã góp phần giải quyết một số vướng mắc còn tồn tại trong lĩnh vực quản lý thuế, bổ sung nhiều quy định mới, tạo thuận lợi cho việc khai thuế, cũng như đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế.

1. Những nội dung chung cần lưu ý:

So với những quy định cũ, Nghị định 91 đã bổ sung quy định kết thúc thời hạn nộp hồ sơ khai thuế và thời hạn nộp thuế: Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế, thời hạn nộp thuế, thời hạn cơ quan quản lý thuế giải quyết hồ sơ, thời hạn hiệu lực của quyết định cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế được thực hiện theo quy định tại Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 và Nghị định này. Trường hợp ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế, thời hạn nộp thuế, thời hạn cơ quan quản lý thuế giải quyết hồ sơ, thời hạn hiệu lực của quyết định cưỡng chế trùng với ngày nghỉ theo quy định thì ngày cuối cùng của thời hạn được tính là ngày làm việc liền kề sau ngày nghỉ đó.

Nghị định 91 cũng quy định các trường hợp không phải nộp hồ sơ khai thuế khi người khai thuế thu nhập cá nhân (“TNCN”) là tổ chức, cá nhân trả thu nhập thuộc trường hợp khai thuế TNCN theo tháng, quý mà trong tháng, quý đó không phát sinh việc khấu trừ thuế TNCN của đối tượng nhận thu nhập.

Bên cạnh đó, trường hợp cá nhân nhận cổ tức bằng chứng khoán, cá nhân là cổ đông hiện hữu nhận thưởng bằng chứng khoán được ghi nhận vào tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư từ ngày 31 tháng 12 năm 2022 trở về trước và chưa được các công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại nơi cá nhân mở tài khoản lưu ký, công ty quản lý quỹ nơi cá nhân ủy thác danh mục đầu tư, tổ chức phát hành chứng khoán khai thuế thay, nộp thuế thay thì cá nhân thực hiện khai, nộp thuế TNCN theo quy định của pháp luật thuế TNCN và không bị xử phạt vi phạm hành chính về chậm nộp hồ sơ khai thuế, không bị tính tiền chậm nộp.

2. Những nội dung quan trọng doanh nghiệp cần lưu ý:

(a) Thuế thu nhập doanh nghiệp (“TNDN”) của tạm nộp quý và khai quyết toán năm khi tạm nộp 04 quý không được thấp hơn 80% tổng số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán thuế của năm. Tiền chậm nộp được tính trên số tiền thuế nộp thiếu kể từ ngày tiếp theo ngày cuối cùng của thời hạn tạm nộp thuế TNDN của quý IV đến ngày liền kề trước ngày nộp số thuế còn thiếu vào Ngân sách Nhà nước. Theo các chuyên gia, nếu so với quy định trước đây, doanh nghiệp phải tạm nộp thuế TNDN theo từng quý và tổng số thuế TNDN tạm nộp trong 3 quý không được thấp hơn 75% của số thuế phải nộp theo quyết toán cả năm. Với mức điều chỉnh trên, doanh nghiệp sẽ không phải hoàn thành việc tạm nộp thuế cả năm kể từ quý III, trước khi kết thúc năm dương lịch, hoặc năm tài chính trước hai tháng. Điều này tạo nguồn lực cho doanh nghiệp trong giai đoạn cuối năm để triển khai hoạt động sản xuất kinh doanh.

(b) Tổng số lợi nhuận sau thuế còn lại của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ sau khi trích lập các quỹ đã tạm nộp của 04 quý không được thấp hơn 80% số lợi nhuận sau thuế còn lại sau khi trích lập các quỹ theo quyết toán năm. Với việc điều chỉnh như trên, việc ước tính số thuế phải nộp sẽ sát thực tiễn kinh doanh hơn, không gây bất lợi cho các doanh nghiệp. Trường hợp người nộp thuế nộp thiếu so với số phải tạm nộp 04 quý thì phải nộp tiền chậm nộp tính trên số tiền nộp thiếu kể từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn tạm nộp lợi nhuận sau thuế còn lại sau khi trích lập các quỹ quý IV đến ngày liền kề trước ngày nộp số lợi nhuận sau thuế còn lại sau khi trích lập các quỹ còn thiếu vào ngân sách nhà nước.

(c) Sửa đổi quy định địa điểm nộp hồ sơ khai thuế bảo vệ môi trường đối với than khai thác và tiêu thụ nội địa. Theo đó, những doanh nghiệp có hoạt động khai thác và tiêu thụ than nội địa thông qua hình thức quản lý và giao cho các công ty con hoặc đơn vị phụ thuộc khai thác, chế biến và tiêu thụ thì đơn vị thực hiện nhiệm vụ tiêu thụ than:

• Thực hiện khai thuế cho toàn bộ số thuế bảo vệ môi trường phát sinh đối với than khai thác thuộc diện chịu thuế và nộp hồ sơ khai thuế đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp kèm theo Bảng xác định số thuế phải nộp cho từng địa phương nơi có công ty khai thác than đóng trụ sở theo quy định của Bộ trưởng Bộ Tài chính.

(d) Chủ sở hữu sàn thương mại điện tử phải khai báo với cơ quan thuế thông tin của người bán hàng.  Những tổ chức được thành lập và hoạt động theo pháp luật Việt Nam và chủ sở hữu sàn thương mại điện tử có trách nhiệm cung cấp đầy đủ, chính xác và đúng hạn theo quy định cho cơ quan thuế thông tin của thương nhân, tổ chức, cá nhân có tiến hành một phần hoặc toàn bộ quy trình mua bán hàng hóa, dịch vụ trên sàn giao dịch thương mại điện tử bao gồm:

• Tên người bán hàng;
• Mã số thuế hoặc số định danh cá nhân hoặc chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân hoặc hộ chiếu, địa chỉ, số điện thoại liên lạc;
• Doanh thu bán hàng thông qua chức năng đặt hàng trực tuyến của sàn.

Việc cung cấp thông tin được thực hiện định kỳ hằng quý chậm nhất vào ngày cuối cùng của tháng đầu quý sau qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế. Như vậy, sàn thương mại điện tử không phải nộp thuế thay người bán. Họ chỉ có trách nhiệm cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng có thẩm quyền.

3. Tác động của Nghị định 91:

Nghị định 91 đã giải quyết được các vướng mắc còn tồn đọng của 126/2020/NĐ-CP với việc ban hành các quy định trên. Từ các quy định này, doanh nghiệp có thể dễ dàng hơn trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế của mình, giúp tháo gỡ vướng mắc về thuế cho doanh nghiệp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp có thêm nguồn lực phục hồi hoạt động kinh doanh.